W osiemdziesiątą rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego postanowiliśmy zachęcić Mieszkańców Żychlina do wspomnienia tego ważnego w historii Polski wydarzenia i upamiętnienia tych mieszkańców Żychlina i Gminy Żychlin, którzy w Powstaniu uczestniczyli.
Pomysł takiego wydarzenia wyszedł od Pani Elżbiety Słabik i Pani Urszuli Weber-Król – pasjonatek historii i poszukiwań genealogicznych rodziny, regionalistek i działaczek społecznych. Pani Urszula, z wykształcenia ekonomistka, na emeryturze zajęła się działalnością społeczną – aktywnie działa w Stowarzyszeniu Pomocy Dzieciom i Młodzieży „Blisko dziecka” oraz w Towarzystwie im. Fryderyka Chopina – Koło w Sannikach. Współpracując z Kutnowskimi Zeszytami Regionalnymi, w których publikuje artykuły, popularyzuje przedwojenną historię, w tym historię Żychlina i nie tylko. Z kolei p. Elżbieta Słabik, rodowita Warszawianka z Żychlinem jest związana rodzinnie. Z zamiłowania jest regionalistką, pasjonuje się genealogią. W swoich poszukiwaniach rozpoznała dzieje genealogiczne wielu osobowości życia kulturalnego i społecznego sprzed II wojny światowej. Z uwagi na rodzinne dzieje i tradycje, szczególnie bliskie jej sercu jest Powstanie Warszawskie. Bardzo mocno angażuje się w działania mające na celu zachowanie pamięci powstańców. To właśnie działaniom p. Elżbiety zawdzięczamy listę powstańców warszawskich związanych z Żychlinem i terenami Gminy Żychlin.
29 września 2024 w Żychlińskim Domu Kultury mieliśmy ogromną przyjemność gościć w obie panie. Pani Urszula Weber – Król, jako pomysłodawczyni wydarzenia „Taki to mroczny czas… Powstanie ’44” opowiedziała o idei tego wydarzenia. Nie mogłoby się ono odbyć bez wsparcia merytorycznego ze strony Muzeum Powstania Warszawskiego, które użyczyło filmy i zdjęcia, wykorzystane w formie prezentacji multimedialnych. Z kolei pani Elżbieta Słabik, przedstawiła historię swojego wuja, Józefa Głogowskiego, który był jednym z Powstańców. Mogliśmy usłyszeć o Powstaniu z osobistej perspektywy rodziny powstańczej i dowiedzieć się więcej na temat grozy tamtych czasów. Wykład p. Elżbiety był ilustrowany zdjęciami z rodzinnego archiwum w formie prezentacji przygotowanej przez autorkę. Ta pełna wzruszeń podróż w przeszłość pokazała nam, jak ważna dla zachowania jedności i tożsamości jest pamięć i walka o zachowanie tych okruchów historii dla przyszłych pokoleń.
Drugim niezwykle wzruszającym momentem naszego niedzielnego wydarzenia był spektakl w wykonaniu Grupy Teatralnej Uniwersytetu Trzeciego Wieku pod kierunkiem pani Agnieszki Wichrowskiej. Seniorzy zaprezentowali wspomnienia z Powstania Warszawskiego, jakie pozostawili ludzie kultury tamtego czasu jak i zwykli mieszkańcy Warszawy. W spektaklu wykorzystano również wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz fragmenty „Pamiętnika z Powstania Warszawskiego” Mirona Białoszewskiego. Spektakl, który zapowiedział przejmujący dźwięk syreny alarmowej z czasu II Wojny Światowej, pozostawił w widzach niezapomniane wrażenie: „ruch sceniczny podczas alarmu lotniczego, przyprawiająca o dreszcze scena zbiorowej modlitwy… mnie poruszył dobór tekstów Baczyńskiego” jak powiedziała jedna w Pań uczestniczących w niedzielnym wydarzeniu. Grupa Teatralna w składzie: Jadwiga Andrzejczyk, Wacława Gosławska, Jadwiga Melcher, Małgorzata Urbańska, Urszula Weber-Król, Andrzej Trzaskowski, Ryszard Zimny i prowadząca grupę i reżyserka spektaklu, Agnieszka Wichrowska zebrała zasłużone brawa. Za chwilę wzruszeń z głębi serca dziękujemy.
Kolejną częścią niedzielnego wydarzenia był koncert przygotowany przez uczennice żychlińskich szkół przygotowany przez p. Agnieszkę Wawrzyniak. W wykonaniu dziewcząt: Sylwii Kaczmarek, Marceliny Tomaszewskiej, reprezentujących Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Żychlinie i Oliwii Kukuła, absolwentki Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Jana Pawła II w Żychlinie usłyszeliśmy wiązankę utworów muzycznych, m.in. „Dziś idę walczyć, mamo”, „Ojczyzna” Marka Grechuty i inne. Byliśmy pod ogromnym wrażeniem warsztatu wokalnego dziewcząt, serdecznie gratulujemy p. Agnieszce Wawrzyniak tak zdolnych uczennic. Wielu z naszych widzów podczas koncertu dziewcząt miało mokre ze wzruszenia oczy. Za tak wspaniałe wrażenia i emocje dziękujemy.
Można rzec, że artystyczną wisienką na torcie w naszym wydarzeniu był występ p. Aleksandra Zuchowicza, solisty Opery Wrocławskiej, który zechciał swoją obecnością uświetnić nasze wydarzenie. Pan Aleksander Zuchowicz wykonał dla żychlińskiej publiczności dwie pieśni: „Znasz-li ten kraj” oraz Arię z opery Stanisława Moniuszki „Straszny dwór”, naszej wielkiej narodowej opery. Panu Aleksandrowi na fortepianie towarzyszył p. Dawid Wójcik. Występ obu Panów stanowił muzyczne i artystyczne zwieńczenie niedzielnego spotkania. Bardzo serdecznie dziękujemy naszym wspaniałym gościom, że uświetnili swoją obecnością przygotowane wydarzenie.
Ostatnim, najważniejszym elementem wydarzenia patriotycznego było odczytanie listy nazwisk powstańców z Żychlina i okolic. Nad przygotowaniem listy pracowała p. Elżbieta Słabik, korzystając z uprzejmości Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie w zasobach Muzeum odnalazła te informacje. Obecny na wydarzeniu pan Grzegorz Ambroziak, Burmistrz Gminy Żychlin dokonał symbolicznego odsłonięcia tablicy, na której zostały wyeksponowane nazwiska żychlińskich powstańców i zechciał w kilku słowach podsumować niedzielne uroczystości. Mówił o trudnych doświadczeniach historycznych naszego narodu, o bohaterstwie i poświęceniu walczących i o wielkim wzruszeniu, jakie towarzyszyło mu podczas niedzielnego spotkania. Następnie głos zabrała p. Magdalena Modrzejewska-Rzeźnicka, Dyrektor Żychlińskiego Domu Kultury, która dziękowała licznie zebranym Mieszkańcom za obecność i zaangażowanie we wspólne uczczenie pamięci o Powstaniu i walczących w nim rodakach.
Na zakończenie głos zabrała, p. Wanda Świderska, honorowy gość naszego wydarzenia, naoczny świadek wydarzeń z 1944, w czasie Powstania 12-letnia dziewczynka. Pani Wanda mówiła o przeszłości Polski, tak bolesnej i trudnej, podkreślając poświęcenie walczących. Odniosła się do sytuacji obecnej na południu Polski i wyrażając zadowolenie, że obliczu klęski żywiołowej ludzie chcą i potrafią się jednoczyć. Był to bardzo wzruszający moment, który na pewno skłonił wielu z nas do refleksji. Cieszymy się, że mogliśmy Panią gościć w Żychlińskim Domu Kultury. Pani obecność na niedzielnym spotkaniu nadała mu niezwykle istotny wymiar.
Jesteśmy niezwykle wzruszeni i dumni, że wydarzenie patriotyczne „Taki to mroczny czas… Powstanie ’44” spotkało się z tak silnym odzewem wśród Mieszkańców Żychlina. Taka liczna obecność Państwa bardzo nas zbudowała. Bardzo Państwu dziękujemy.
Szczególne podziękowania za uświetnienie swoją obecnością niedzielnego wydarzenia kierujemy do:
p. Elżbiety Słabik z rodziną,
p. Lidii Dąbrowskiej z rodziną,
p. Urszuli Weber-Król z rodziną,
p. Wandy Świderskiej,
przedstawicieli Stowarzyszenia Historycznego im. „11GO NSZ”z Płocka,
p. Aleksandry Głowackiej i pozostałych przedstawicieli Towarzystwa im. Fryderyka Chopina Koło w Sannikach,
p. Grzegorza Ambroziaka, Burmistrza Gminy Żychlin, który objął swoim patronatem całe wydarzenie,
p. Agnieszki Sidwy, Przewodniczącej Rady Miejskiej w Żychlinie,
Księdza Proboszcza, Wiesława Frelka,
Harcerzy z 46 Drużyny Harcerskiej „Egida” z drużynową Marceliną Fabijańską,
przedstawicielom Towarzystwa Miłośników Historii Żychlina, Stowarzyszenia „Seniorzy i Pokolenia”, Stowarzyszenia „Blisko Dziecka”, przedstawicielom Uniwersytetu Trzeciego Wieku, młodzieży i nauczycielom ze szkół żychlińskich, w szczególności ze Szkoły Podstawowej im. Marii Kownackiej w Grabowie oraz Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii „DoMoStwo” w Żychlinie,
i oczywiście do wszystkich Państwa, którzy w niedzielne popołudnie byli z nami.
Raz jeszcze dziękujemy.